हॅकर्स तुमच्या खात्याचा तपशील मिळवतात आणि त्यातून पैसे काढतात. मात्र, नुकसान सोसूनही लोक गप्प बसतात कारण त्यांना काय करता येईल हे माहीत नसते. परंतु अशा घटना घडल्यास तुम्हाला तुमचे पूर्ण पैसे परत मिळू शकतात हे जाणून घेणे तुमच्यासाठी महत्त्वाचे आहे. डिजिटलायझेशन हे भविष्य आहे आणि डिजिटल
व्यवहारांच्या वाढत्या युगात बँक खात्यातील फसवणुकीच्या घटना झपाट्याने वाढल्या आहेत हे आपणा सर्वांना माहीत आहे.
अनधिकृतपणे अवैध व्यवहार होत आहेत. ऑनलाइन फसवणूक, डिजिटल फसवणूक किंवाvसायबर फसवणूक अशी त्याची व्याख्या केली गेली आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने म्हटले आहे की कोणत्याही अनधिकृत व्यवहारानंतरही तुम्हाला पूर्ण परतावा मिळू शकतो. आरबीआयने पुढे सांगितले की,अशा कोणत्याही व्यवहाराची तत्काळ माहिती देऊन तुम्ही नुकसान टाळू शकता.
परतावा कसा मिळवायचा:- लोकांना अनेकदा प्रश्न पडतो की जर फसवणूक झाली असेल तर पैसे परत कसे होणार? तसेच बँक खात्यातून पैसे काढल्यानंतर तक्रार केल्यास बँक पैसे कोठून परत करणार. अशा सायबर फसवणुकीमुळे बँका विमा पॉलिसी घेतात हे तुम्हाला माहिती आहे. बँक फसवणुकीची माहिती थेट विमा कंपनीला देईल आणि तिथून विम्याचे पैसे घेऊन
तुमचे नुकसान भरून काढेल. सायबर फसवणूक
टाळण्यासाठी विमा कंपन्याही लोकांना थेट कव्हरेज देत आहेत. तुम्हाला हवे असल्यास, सायबर फसवणूक टाळण्यासाठी तुम्ही विमा देखील मिळवू शकता. अनेक कंपन्या असा विमा देतात. रिझर्व्ह बँकेने ग्राहक संरक्षण, अनाधिकृत इलेक्ट्रॉनिक बँकिंग व्यवहारांमधील ग्राहकांचे मर्यादित दायित्व (अनधिकृत इलेक्ट्रॉनिक बँकिंग व्यवहारातील ग्राहकांचे संरक्षण मर्यादित दायित्व) यावर नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत.
फसवणुकीची ३ दिवसांच्या आत तक्रार करा:- जर कोणी चुकीच्या पद्धतीने तुमच्या बँक खात्यातून पैसे काढले तर तुम्हाला या घटनेची तक्रार तीन दिवसांत बँकेकडे करावी लागेल. असे केल्यास तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचे नुकसान सहन करावे लागणार नाही. आरबीआयने असेही म्हटले आहे की ग्राहकाच्या खात्यातून फसवणुकीने काढलेली रक्कम निर्धारित वेळेत बँकेला कळवल्यानंतर 10 दिवसांच्या आत त्याच्या बँक खात्यात परत केली जाईल. तथापि, जर व्यक्तीने 4-7 दिवसांनंतर फसवणुकीची माहिती दिली तर अशा प्रकरणांमध्ये ग्राहकाला 25,000 रुपयांपर्यंतचे नुकसान सहन करावे लागेल, असे आरबीआयने म्हटले आहे.
सायबर फ्रॉड्स हेल्पलाइन:- गृह मंत्रालयाने “नागरिक आर्थिक सायबर फ्रॉड रिपोर्टिंग आणि मॅनेजमेंट सिस्टीम” मॉड्यूलवर आर्थिक फसवणुकीच्या तत्काळ अहवाल देण्यासाठी आणि सायबर गुन्हे दाखल करण्यात मदत मिळवण्यासाठी टोल- फ्री हेल्पलाइन क्रमांक ‘1930’ (पूर्वी ‘155260) कार्यान्वित केला आहे.
स्थानिक पोलीस मिळविणार माहिती:- ही हेल्पलाइन भारतीय सायबर क्राइम कोऑर्डिनेशन सेंटरद्वारे आरबीआय, पेमेंट बँक आणि इतर प्रमुख बँकांच्या मदतीने चालवली जाते. एवढेच नाही तर याबाबत तक्रार दाखल होताच तत्काळ कारवाईही सुरू केली जाते. सोबतच पोलीस ठाण्यातही माहिती देण्यात येते. तुमच्यासोबत झालेल्या फसवणुकीची माहिती तपास यंत्रणेला देणे ही स्थानिक पोलिसांची जबाबदारी आहे. या हेल्पलाइनचे वैशिष्ट्य म्हणजे, ही हेल्पलाइन थेट केंद्रीय गृह मंत्रालयाच्या देखरेखीखाली सुरू करण्यात आली. गृहमंत्रालयही यावर लक्ष ठेवते. अनेकांच्या तक्रारीनंतर पैसे परत केले जातात. तक्रार केल्यानंतर काही तासांत फ्रॉडला बळी पडलेल्या व्यक्तीच्या मोबाईल नंबरवर एक्नॉलेजमेंट क्रमांकही पोहोचतो.
नॅशनल सायबर क्राईम रिपोर्टिंग पोर्टल:- जर हेल्पलाईन क्रमांकावरील कॉलमध्ये काही अडचण येत असेल तर, तर तुम्ही cybercrime.gov.in या वेबसाइटला भेट देऊन तक्रार नोंदवू शकता.
No comments:
Post a Comment